Osiedla

Osiedla nie są miastami, choć powstają w miastach i tworzą je, jedno po drugim. Zazwyczaj są tylko sypialniami, i o ile tylko budowane są na obrzeżach miast lub poza nimi, wówczas w zasadzie nie są większym problemem. Dzieje się tak, ponieważ zabudowane osiedlami przedmieścia zwykle nigdy nie stają się atrakcyjną częścią całości godną podziwu, zwiedzania i przebywania dla przyjemności. Nie ma tam obiektów ciekawych architektonicznie i zwykle króluje przeciętnioza. Gorzej, gdy osiedla pojawiają się w środku miast, w ich centrum lub bliskim sąsiedztwie tego, co jest sercem, śródmieściem. Wówczas szpecą lub sprawiają wrażenie peryferyjności, nawet tych dużych miast.

Miasta tworzy się, budując zwarte kwartały, w których w samym środku mieszkańcy znajdują miejsce w zasadzie niemal wyłącznie dla siebie, a na zewnątrz pełnią one funkcje miejskie z wszystkimi potrzebnymi elementami, takimi jak punkty usługowe, sklepy, sklepiki, kioski, piekarnie, cukiernie, kawiarnie i restauracje. Osiedla są tylko sypialniami z luźno poustawianymi blokami, pomiędzy którymi są tylko wewnętrzne drogi dojazdowe i liczne parkingi dla samochodów. Nie ma w nich miejskiego życia. Nie ma deptaków, pasaży, placów, pomników, ławek, fontann, ciekawie zaaranżowanej architektury terenu, parków i skwerów z wieloma różnymi drzewami. Nikt tam nie przychodzi, by sobie miło pobyć w przyjaznym otoczeniu. Na niektóre osiedla nawet nie można swobodnie wejść lub wjechać, gdyż są one ogrodzone płotem i w ten sposób wręcz odcięte od świata zewnętrznego, czyli jakby odwrócone plecami do miasta, które tworzą i w którym się znajdują. Stają się swoistym państwem w państwie, z pełnym rygorem istniejących granic. Bez pozwolenia nie ma wejścia na teren, który z publicznego staje się wyłącznie prywatny, obcy, zamknięty, za płotem. 

Osiedla można cywilizować, tworząc z nich miejską strefę przyjazną mieszkańcom całego miasta, ale to niezwykle trudne, czasochłonne i kosztowne rozwiązanie. Lepiej unikać osiedli i od razu budować to, co od samego początku nie tylko ładnie wygląda, ale i jest funkcjonalne, sprawdzało się od stuleci i nadal sprawdza niemal wszędzie na świecie. 

(Czytaj też wpis pt. „Architektura”)